Return to site

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego – jak skutecznie odzyskać składki

Czy pozwy o zwrot składek z tytułu UNWW to sprawy proste? Czy po wpisie postanowienia z wzorca mBanku do rejestru klauzul zakazanych UOKIK sprawy wygrywa się od ręki? Na co zwracać uwagę i czy ważne jest indywidualizowanie pozwu? A także jak bank zmieniał treść postanowienia, by uciec od odpowiedzialności. Sprawdźcie co trzeba wiedzieć, żeby wygrać!

Sprawdź w jakich okolicznościach można odzyskać składki UNWW samodzielnie, bez procesu sądowego.

W niniejszym wpisie odniesiemy się do umów zawartych z mBankiem, jako że jest to jedyny obecnie bank, którego klauzula dotycząca ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW) była analizowana przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod kątem sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażącego naruszenia interesów konsumenta treści postanowienia, min w zakresie jego istotnych ograniczeń informacyjnych. Z innych powodów w rejestrze klauzul niedozwolonych znalazły się postanowienia Lukas Banku czy BOŚ Banku, jako że ich abuzywność dotyczyła wyłączenia uprawnienia kredytobiorcy do zwrotu tej części opłaconej składki, która przypada na okres po ustaniu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

Dotychczasowe wyroki

Wyroków dotyczących UNWW pojawia się coraz więcej i nie jest to tak, że we wszystkich sprawach sądy orzekają na korzyść klienta. W odpowiedziach na pozew dostajemy orzeczenia obu instancji, które dotyczą sporów gdzie kredytobiorca przegrał proces. Analiza tych orzeczeń pokazuje jakich argumentów używają strony oraz, które z tych argumentów znalazły uznanie sądu, a które nie. Należy bowiem pamiętać, że za każdym razem w sprawach o zwrot UNWW w których kwestionujemy postanowienie dotyczące ubezpieczenia NWW jako sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające interes konsumenta zgodnie z normą zawartą w art. 385 (1) kc, to sędzia dokonuje oceny czy postanowienie spełnia przesłanki do uznania go za niedozwolone postanowienie umowne.

Zdarza się, że do spraw, które dotyczą umów zawartych w 2010 roku i później, stosowane były wyłącznie argumenty takie jak do umów zawartych przed tym rokiem, łącznie z powołaniem się na wyrok SOKIK z dnia 24.08.2012 o sygnaturze XVII AmC 2600/11, wskutek którego klauzula z wzorca mbanku została wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych, co jest nieporozumieniem i co może przesądzić o przegranej.

Wpis do rejestru i jego skutki

W sprawie XVII AmC 2600/11 ocenie sądu została poddana konkretna treść klauzuli zawarta w ówczesnym wzorcu umowy. Treść tej klauzuli i stosowane przez mBank wzorce umów różnią się bardzo istotnie np. w wersji z roku 2007 i z 2010. Do tego dochodzi jeszcze różnica pomiędzy umowami zawartymi z ówczesnym mBankiem lub Multibankiem, a należy mieć na uwadze, że wzorzec poddany ocenie SOKIKu był stosowany przez mBank, nie przez Multibank.

Trzeba mieć na uwadze, że o abuzywności postanowienia z umowy zwartej z konsumentem nie zawsze będzie przesądzał fakt wpisu identycznego bądź podobnego postanowienia do rejestru klauzul niedozwolonych. Zgodnie z uchwałą 7 sędziów z dnia 20.11.2015 roku, sygn. akt III CZP 17/15 skutki rozszerzonej prawomocności (czyli skutku uznania postanowienia za niedozwolone) można odnieść wyłącznie do tego przedsiębiorcy, który był stroną postępowania o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone postanowienie umowne. To oznacza, że nawet identyczne brzmienie postanowienia zawarte we wzorcu umownym innego kredytodawcy, nie będzie automatycznie oznaczało jego niedozwolonego charakteru. Przy czym bardzo istotne jest rozróżnienie 'wzorca umowy' a 'umowy' zawartej z konsumentem, gdzie wzorzec umowy rozumiany jest jako przygotowany z góry - w tym wypadku przez bank, zbiór postanowień, które kształtują treść stosunku prawnego, wiążącego strony, nie zawierający żadnych zindywidualizowanych treści i z przeznaczeniem do masowego stosowania.

Najistotniejszym jest bowiem to, co potwierdza powyższa uchwała, ale także bank w trakcie rozpraw, że SOKIK orzeka wyłącznie w sprawach dotyczących wzorca umowy, a nie konkretnych umów i skutkiem tego orzekania jest zakaz stosowania postanowień uznanych za niedozwolone we wzorcach umów, co nie skutkuje automatycznym uznaniem postanowienia za niedozwolone w każdej zawartej wcześniej umowie z konsumentem.

Analiza wyroków i orzeczeń pokazuje, że nie zawsze w sprawie indywidualnej sąd zgodzi się z zarzutami, które w stosunku do klauzuli mBanku były przedmiotem rozważań SOKIK w sprawie XVII AmC 2600/11. 

Dlatego w sprawach o zwrot składek z tytułu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego trzeba mieć na uwadze, że:

  • wpis klauzuli z wzorca umowy mBanku z 2007 roku do rejestru klauzul niedozwolonych (nr wpisu 6068) nie przesądza o abuzywności identycznie bądź podobnie brzmiącego postanowienia z innych umów mBanku czy Multibanku,

  • treść postanowień w umowach różni się nie tylko brzmieniem paragrafu z umowy, ale także treścią Regulaminu kredytowania, co ma bardzo duże znaczenie w trakcie kontroli incydentalnej, czyli takiej w której każdy z klientów indywidualnie procesuje się z bankiem o zwrot składek,

  • zarzuty do umów zawartych z mBankiem po 2010 roku, nie powinny być identyczne jak do umów np. w 2006 lub 2007 roku. W szczególności nie powinny się odwoływać tylko do naruszeń i zarzutów będących argumentacją w sprawie XVII AmC 2600/11, bowiem treść regulaminu w umowach zawieranych po 2010 roku zawiera te informacje, co do których braku wypowiedział się SOKIK jako przesłance kształtowania praw i obowiązków klienta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,

  • to sędzia decyduje, według własnego uznania, czy klauzula spełnia przesłanki do kształtowania praw i obowiązków klienta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interes. Nie każdy sędzia zgodzi się z argumentami wskazanymi przez SOKIK, tym bardziej, że kontrola incydentalna jest bardziej wymagająca, niż kontrola wzorca, bowiem odnosi się do indywidualnych okoliczności, a te mogą przesądzić o niespełnieniu przesłanek do uznania danego postanowienia z konkretnego stosunku umownego za abuzywne.

JAK RÓŻNIŁY SIĘ POSTANOWIENIA dot. UNWW W POSZCZEGÓLNYCH LATACH?

mBank na przestrzeni kilku lat zmieniał treść postanowienia dotyczącego UNWW. Postanowienia różniły się głównie tytułem płatności, ale także okresem ubezpieczenia (108 i 180 mcy) i wysokością składki (3,5% i 4,5%). W treści postanowienia dot. UNWW funkcjonowały następujące określenia:

(a) składka ubezpieczeniowa (opłacenie składki ubezpieczeniowej)

(b) koszty ubezpieczenia (zwrot kosztów ubezpieczenia)

(c) podwyższone ryzyko (zwrot kosztów związanych z podwyższonym ryzykiem)

Rok 2003

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego kredytu w Towarzystwie (…) i tym samym opłacenie składki ubezpieczeniowej w wysokości 8,4% różnicy pomiędzy wymaganych wkładem własnym Kredytobiorcy a wkładem wniesionym faktycznie przez Kredytobiorcę, tj. (...)”

Brak dodatkowych informacji o UNWW w regulaminie kredytowym

Rok 2006

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego Kredytu w TU (...) S.A. I tym samym opłacenie składki ubezpieczeniowej za 36-miesięczny okres ubezpieczenia w wysokości 3,5% różnicy pomiędzy wymaganym wkładem własnym Kredytobiorcy, a wkładem wniesionym faktycznie przez Kredytobiorcę, tj. (...) zł.

Jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, Kredytobiorca zobowiązuje się do kontynuacji ubezpieczenia i tym samym opłacenia składki ubezpieczeniowej w wysokości 3,5% od kwoty niespłaconego brakującego wkładu własnego, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 108 miesięcy, licząc od miesiąca w którym nastąpiła wypłata Kredytu. Kredytobiorca upoważnia mBank do pobrania środków na opłacenie składki z tytułu kontynuacji ubezpieczenia z rachunku wskazanego w § 6 bez odrębnej dyspozycji.”

Brak dodatkowych informacji o UNWW w regulaminie kredytowym

Rok 2007

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego Kredytu w TU (…). na 36-miesięczny okres ubezpieczenia.

Jeżeli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznej kontynuacji, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 108 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nastąpiła wypłata Kredytu. Kredytobiorca upoważnia mBank do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia w wysokości 3,50% różnicy pomiędzy wymaganym wkładem własnym Kredytobiorcy, a wkładem wniesionym faktycznie, tj. [...] oraz zwrotu kosztów z tytułu kontynuacji przedmiotowego ubezpieczenia z rachunku wskazanego w par. 6 bez odrębnej dyspozycji”.

Brak dodatkowych informacji o UNWW w regulaminie kredytowym. Klauzula wpisana do rejestru - nr wpisu 6068.

W 2008 i 2009 roku postanowienie brzmi podobnie, tzn. dotyczy „zwrotu kosztów ubezpieczenia” ale w II połowie 2008 roku zmienia się okres ubezpieczenia na 180 miesięcy (15 lat) co winno oznaczać także uwzględnienie w powództwie przeciw bankowi żądania ustalenia za postanowienie niedozwolone klauzuli dot. UNWW, co będzie skutkowało brakiem podstaw na przyszłość do obciążania klienta kosztami składek.

Istotną zmianą jest pojawienie się dodatkowych zapisów w regulaminie kredytowania pod koniec 2009 roku. Od 2010 roku zapisy postanowienia z umów i regulaminu różnią się już znacząco.

Rok 2010 i późniejsze lata

Od tego roku postanowienie dot. UNWW różni się między umowami mBanku i Multibanku, w treści postanowienia pojawia się sformułowanie „zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego” lub „zwrot kosztów związanych z podwyższonym ryzykiem”. Po raz pierwszy pojawiają się dodatkowe informacje o UNWW w regulaminie kredytowym.

„Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego Kredytu w TU (…). na 36-miesięczny okres ubezpieczenia.

Jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznemu przedłużeniu, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 180 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nastąpiła wypłata Kredytu. Kredytobiorca upoważnia mBank do pobrania środków tytułem zwrotu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w wysokości 4,50% kwoty Kredytu objętej ubezpieczeniem, tj. [...] oraz zwrotu kosztów z tytułu automatycznego przedłużenia z rachunku wskazanego w par. 6 bez odrębnej dyspozycji. Kwota kredytu objęta ubezpieczeniem wynosi (…) zł.

Powyższe zmiany pokazują przede wszystkim, że bank próbował modyfikować treść postanowienia w taki sposób by usankcjonować obciążanie klienta kosztami ubezpieczenia NWW. W szczególności widać to w umowach zawieranych po 2010 roku, gdzie pojawia się sformułowanie 'zwrot kosztów związanych z podwyższonym ryzykiem'. W opracowanej przez Związek Banków Polskich Rekomendacji w sprawie dobrych praktyk w zakresie ubezpieczeń finansowych powiązanych z produktami bankowymi zabezpieczonymi hipotecznie, ZBP wyraźnie wskazuje, że bank nie ma prawa do obciążania klienta kosztami składki ubezpieczeniowej, do której zapłaty jest zobowiązany, jako ubezpieczający i ubezpieczony. Zgodnie z rekomendacją, bank ma prawo uwzględnić w kosztach zawarcia i wykonywania umowy wyłącznie koszt 'podwyższonego ryzyka' spłaty kredytu. Dlatego też mBank zmieniał treść postanowienia dot. UNWW w taki sposób, że wykreślił z niego określenie 'składka ubezpieczeniowa' , zastępując je najpierw 'kosztem ubezpieczenia', a później właśnie 'kosztem podwyższonego ryzyka'.

Wyroki dostarczane w odpowiedzi na pozew przez mBank pokazują, że nie ma utrwalonego orzecznictwa w sprawie o zwrot składek z tytułu UNWW. Ich analiza wskazuje na to, jak ważne jest dokładne i indywidualne przygotowanie pozwu. Nie wystarczy powołać się na wpisy do rejestru, w tym także na wątpliwy naszym zdaniem wpis dotyczący Lukas Banku (nr wpisu 1797, XVII AmC 624/09), ale trzeba dokładnie przeanalizować umowę, okoliczności jej zawarcia i dobrać argumenty do indywidualnego klienta i daty zawarcia przez niego umowy (co za tym idzie treści integralnych załączników do umowy).

Inne klauzule z rejestru klauzul niedozwolonych dotyczące UNWW

numer wpisu: 1797

Wyrok: XVII AmC 624/09

Bank: Lukas Bank S.A. we Wrocławiu

„Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w TU Europa S.A. Okres ubezpieczenia wynosi <36/60> miesięcy. Składa ubezpieczeniowa w kwocie <kwota>zł płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i podlega zwrotowi.”

numer wpisu:4130

Wyrok: XVII AmC 143/10

Bank: Bank Ochrony Środowiska S.A. w Warszawie

„Składka ubezpieczeniowa z tytułu ubezpieczenia pomostowego i niskiego wkładu własnego podlega zwrotowi na wniosek Kredytobiorcy proporcjonalnie do liczby pełnych miesięcy kalendarzowych, w których towarzystwo ubezpieczeniowe nie świadczyło ochrony ubezpieczeniowej.”

KANCELARIA BANKOWA

Chcesz odzyskać składki z tytułu UBEZPIECZENIA NISKIEGO WKŁADU WŁASNEGO? Napisz do nas >>

Powiemy także, czy to jedyne możliwe do odzyskania koszty związane z ubezpieczeniami w umowach mBanku.

Skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego >> lub zadzwoń do nas 22 241 45 91

broken image
broken image